İl Özel İdarenin Lavanta Yetiştiriciliği Projesi için Babaeski’nin Müsellim Köyü seçildi.
Haber:Hicran SÜNGÜ
Kırklareli İl Özel İdaresi 28/11/2017 tarih ve 294 sayılı İl Genel Meclis Kararına istinaden, kesinleşen 2018 yılı İl Özel İdaresi Bütçesinden Lavanta Yetiştiriciliği Projesi, Babaeski’nin Müsellim Köyü’nde uygulanacak.
Lavanta Yetiştiriciliği Projesi ile ilgili gazetemize açıklamada bulunan Babaeski İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürü İsmail Küçük şunları söyledi; “Lavanta Yetiştiriciliği Projesi, Müsellim Köyü’nde Arif Okumuş isimli çiftçimizin tarlasında gerçekleştirilecek. Projenin tüm uygulama aşamaları gözetimimiz altında gerçekleştirilecek ve her türlü teknik destek sağlanacak. Proje tutarı %25 çiftçi katkısı ile birlikte olup işletme için lavanta fideleri için Kırklareli İl Özel İdaresi tarafından hibe desteği sağlanacak.
Bu projedeki amacımız; ilçemizde lavanta yetiştiriciliğini yaygınlaştırmak, birim alandan yüksek gelir sağlayan alternatif ürün yetiştiriciliğini teşvik etmek ve sanayi sektörüne hammadde temin etmektir” dedi.
Lavantanın genel özellikleri ile ilgili açıklamada da bulunan Müdür Küçük şu ifadelere yer verdi; Akdeniz kökenli olan bitki türlerinin içinde ballıbabagiller familyasına ait olan Lavandula cinsini oluşturur. Geniş bir bölgede yetişen bitki çalı görünümünde, Başaklar şeklinde morumsu, mavi ya da kırmızı çiçekler açar. Dağların 1000-1800 metre yükseklerinde yetişir. Ülkemizde özellikle Akdeniz bölgesinde daha çok süs bitkisi olarak yetiştirilir. Kendine özel olan hoş kokusu ile kozmetik ve parfümeri alanında kullanılır. Fakat lavantanın karaciğerin sağlıklı çalışmasını sağlama ve saç dökülmelerini önleme gibi çok önemli özellikleri bulunmaktadır. Karaciğer yetmezliği ve karaciğer rahatsızlığı olan kişilerin yardımcısı olur. Özellikle lavanta kürü uygulaması zarar gören karaciğer hücrelerinin yenilenmesinde etkilidir. Lavanta kürüyle bu alanda şaşırtıcı sonuçlar alınmaktadır. Bitkinin yeşil renkli gövdesi ikinci yılda odunsu yapıya sahip olur. Kokulu ve küçük çiçekleri 5-15 cm uzunluğunda başaklar halinde yaz döneminde açar. Özel yöntemlerle toplanan ve kurutularak kullanılan çiçekler, Temmuz Ve Ağustos ayları arasında, daha tomurcuk haldeyken toplanmalıdır. Saplarıyla toplanan çiçekler demetler halinde gölge bir yerde asılarak kurutulur. Kuruduktan sonra sap kısmından ufalanarak ayrıştırılır. Kalıcı ve güzel kokusunun yanında, iyileştirici etkisi olan bir bitkidir. Bitkinin çiçeklerinden, yapraklarından ve gövdesinden damıtma yoluyla elde edilen yağı tıp alanında kullanılır.
LAVANTANIN FAYDALARI
Lavanta sindirimi kolaylaştırır, iştahı açar.Stresten kaynaklanan baş ağrılarını giderir veya azaltır.Mide ve bağırsaklarda oluşan gazı giderir.İdrar söktürücüdür dolayısıyla böbrekleri temizler.Sakinleştirici etkisi olduğundan depresyondaki kişilerde faydalıdır. Ancak mutlaka doktor kontrolünde tüketilmelidir.Uykusuzluğa iyi gelir. Saç dökülmesini önler.Ciltte oluşan akneleri giderir ve tonik etkisi yaratır.”
Babaeski İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü personellerinden Ziraat Teknikeri Gökhan Can’da lavanta yetiştiriciliği ile ilgili şu bilgileri verdi; Lavanta toprak yönünden pek seçici değildir. Ama kuru, hafif, kireçli topraklar yetişmesi için daha uygundur. Özellikle toprağın taban suyu ve nemi olması gerekmektedir. Soğuklara fazla dayanamaz. Ancak bazı türleri dayanabilir. Buna rağmen ekim yapılacak iken, bölgedeki dayanıklı türler tercih edilmelidir
Dikim ve Toprak Hazırlığı
Sonbaharda pullukla işlenen tarlanın ilkbaharda gerekiyor ise pulluk yoksa diskaro ile sürülmesi ve tırmık çekilmesi ile tarla hazırlığı yapılmış olur. Dikim bu şekilde yapılabileceği gibi, hazırlanmış tarlaya ark açma pulluğu ile istenilen sıra arası mesafesinde ark açılarak fideler bu arkların yaklaşık tabandan 2-3 oranındaki kısmına yapılır. Bu durumda arklara salma su verilmesi ile fidelerin sulanması çok kolaylamış olur. Şayet özellikle yağmurlama sistemi mevcut ise ark açmadan düz tarlaya da dikim yapılabilir. Dikimde genel olarak plantuvar kullanılır ve hemen can suyu verilir. Bitkilerde büyüme ilk yıl oldukça yavaş olur, kısa saplar meydana gelir. Çiçek başakları oluşsa bile bunlar oldukça küçük kalır. Esas büyüme ve verim ikinciyıldan itibaren başlar.Tarlaya dikim literatürde 40×30 veya 40×40 cm olarak bildirilmektedir.
Bakım ve Gübreleme
Lavanta dikimi yapılan tarlada uzun yıllar normal bir toprak işleme yapılamayacağından, dikim yapılacak tarlanın otsuz, özellikle rizomla çoğalan yabancı otlarla kaplı bulunmaması gerekir. Lavanta dikiminden sonra diğer bir çok bitkilerde olduğu gibi toprağın belli ölçüde havalandırılması, yabancı otların yok edilmesi için çapalama gereklidir. Lavanta vegetasyon devresi esnasında aynı zamanda sulanabilmektedir.
Lavantada bakım işlerinden en önemlilerinden biri de gübrelemedir. Lavanta toprağının kireçce zengin olmasını ve bol miktarda organik madde bulunmasını ister. Bu nedenle literatürde lavanta toprağının 2-3 yılda bir ahır gübresi veya kompost ile gübrelenmesi gerekli olduğu bildirilmektedir. Ayrıca azotlu ve fosforlu gübrelerin toprakta bol bulunmasını arzular.
Gübrenin verilişi dikim yılında dikimle beraber, diğer yıllar ise erken ilkbaharda yapılmalıdır
Hastalık ve Zararlılar
Lavanta da küsküt zararlı olmaktadır. Köklerde parazit olarak Şapkalı mantar ve beyaz kök çürüklüğü hastalığı zarar yapmaktadır.
Hasat
Yan dallardaki çiçek başaklarındaki, uç çiçekler, orta saptaki çiçek başağı çiçeklendiğinde birlikte hasat edilir. Hasat çiçek başak sapından, başaktan 10 cm kadar aşağıdan orak vs. ile biçilerek yapılır. Lavantada eşzamanlı bir çiçeklenme olmadığından hasat birkaç defada tamamlanır. Hasat elle çiçekleri toplama ile de yapılır. Lavanta hasat zamanı çiçeklenme dönemi olarak belirtilmektedir. Hasadın çiçeklenme döneminde sabahın çok erken saatlerinde yapılması daha uygundur. Erken yapılmasının diğer bir faydası da bal arılarından korunmaktır. Zira güneş doğduktan sonra lavanta tarlası bal arılarının en çok bulunduğu yer olur. Özellikle elle hasat yapılacak ise iş daha da zorlaşır.
